Energieprijzen

Energieprijzen bestaan uit 3 delen: leveringskosten, netwerkkosten en belastingen. Let hier op als je energieprijzen vergelijken wilt. Aanbiedingen op websites die energieprijzen vergelijken, gaan soms alleen over de leveringskosten.

• 1. Energieprijzen: de leveringskosten

De leveringskosten bestaan uit een deel verbruik en een deel vastrecht. Het verbruik is het deel van de energieprijzen dat per kilowattuur wordt berekend. De leveringskosten maken ongeveer de helft van je energierekening uit.

Leveringskosten over verbruik

Voor de levering van elektriciteit en gas betaal je aan de energieleverancier. Hoe meer je verbruikt, hoe meer je betaalt. De energieprijzen voor elektriciteit worden berekend per kilowattuur (kWh) en voor gas per kubieke meter (m³).

In 2018 ligt de prijs voor 1 kilowattuur stroom op ongeveer € 0,23. Voor 1 kubieke meter gas betaal je € 0,65. Per energieleverancier en per type product verschillen de energieprijzen.

Leveringskosten vastrecht

De energieprijzen bevatten ook vaste kosten, het zogenaamde vastrecht. Daarmee wordt de dienstverlening (administratie en klantenservice) betaald. Sommige energieleveranciers vragen een hoge prijs voor dit vastrecht deel van de energieprijzen. Daardoor kunnen ze een lagere prijs laten zien per kilowattuur elektriciteit en kubieke meter gas. De tarieven voor vastrecht kunnen
meer dan € 100 per jaar verschillen. Ga je energieprijzen vergelijken, kijk dan niet alleen naar de energieprijzen per kilowattuur of kubieke meter, maar vergelijk altijd de totale jaarkosten.

Start energie vergelijken

• 2. Energieprijzen: de netwerkkosten

In de energieprijzen zijn ook netwerkkosten verwerkt. Hoogspanningmasten, de transformatorhuisjes, de kabels in je straat tot in je meterkast: het zijn onderdelen van het netwerk. De meter in je meterkast hoort daar ook bij. Dat netwerk wordt aangelegd en onderhouden door de netbeheerder. In de energieprijzen is een deel opgenomen als netwerkkosten. De kosten voor netbeheer bepalen 15-18% van de energieprijzen.

Netwerkkosten zijn opgebouwd uit 3 delen:

• De aansluiting:

Voor het onderhoud van je aansluiting betaal je elke maand een vast bedrag: een ‘vastrecht aansluiting’ of ‘periodieke aansluitvergoeding’. De hoogte wordt bepaald door het type aansluiting dat je hebt.
Voor elektriciteit hebben de meeste huishoudens in Nederland een aansluiting met de naam ‘1 x 40A’. ‘A’ staat voor Ampère. De nieuwe norm wordt ‘3 x 25A’.
Het meest voorkomende type aansluiting voor consumenten op het gasnet heet G4.

• Het transport:

Het transporttarief is het deel van de energieprijzen voor het transport van de energie naar jouw huis. Dit tarief bestaat uit twee delen: ‘vastrecht transport’ en ‘capaciteitstarief transport’. Ook dit tarief wordt bepaald door het type aansluiting. Een deel van het capaciteitstarief heet ‘systeemdiensten tarief’.  De netbeheerder int dit namens TenneT. Dat is de landelijke beheerder van het hoogspanningsnet.

• Het meten:

Je energieverbruik moet gemeten kunnen worden. De elektriciteitsmeter in je meterkast huur je van het netwerkbedrijf. Daarvoor betaal je meterhuur via je energierekening. Ook voor het uitlezen van de meter (de komst van de meteropnemer) betaal je een bedrag. Daarna moeten al die meterstanden verwerkt worden. Ook dat is onderdeel van de energieprijzen.

Op de netwerkkosten kun je niet besparen door over te stappen naar een andere energieleverancier. De plek van je huis bepaalt wie jouw netbeheerder is. Je blijft altijd bij dezelfde netbeheerder, tenzij je verhuist. De ACM controleert of de netbeheerder een redelijk tarief in rekening brengt.

• 3. Energieprijzen: de belastingen

Ruim een derde deel van energieprijzen bestaat uit belastingen. Een deel is btw, zoals bij elk product. Het btw-tarief op energie is 21%. Btw wordt geïnd over alle posten op je energierekening: de meterhuur, je verbruik, het transport en ook over de energiebelasting.

Een andere deel van de energieprijzen heet ‘energiebelasting’. Dit deel van de energieprijzen is ingevoerd om het gebruik van energie af te remmen. Energiebelasting betaal je over elke kilowattuur elektriciteit en elke kubieke meter gas. De btw en de energiebelasting betaal je aan je energiebedrijf. Het energiebedrijf moet dat weer afstaan aan de overheid.

Daarnaast bestaat er ODE. Deze Opslag Duurzame Energie betaal je per gebruikte m3 gas en kWh stroom. De ODE zit al verwerkt in de tarieven van je energieleverancier. De hoogte van de ODE wordt elk jaar vastgesteld.

Verbruik je veel energie, dan betaal je ook veel energiebelasting. Iedereen krijgt van de overheid een deel van de energiebelasting terug. Dat heet ‘heffingskorting’ of 'vermindering energiebelasting'.
De hoogte van dat bedrag is voor iedereen gelijk. Om te kunnen leven heb je een bepaalde hoeveelheid energie nodig. De energiebelasting die je daarover betaalt wordt gecompenseerd door de heffingskorting. Zo betaal je per saldo geen energiebelasting over het basisverbruik.
De heffingskorting voor 2018 is € 373,33.

Ontdek alles over energie vergelijken

Energieprijzen voor gas: de opbouw

De energieprijzen voor gas zijn anders opgebouwd dan de energieprijzen voor elektriciteit. De gasprijs wordt deels bepaald door de plek waar je huis staat. Gas wordt aangevoerd vanuit Groningen. Woon je ver weg, dan betaal je meer transportkosten. Nederland is daarom verdeeld in 10 gasregio’s. Per regio verschilt het tarief voor gastransport. De verschillen tussen Groningen en Zeeland zijn ongeveer 1,5 eurocent per m3 gas. Daarom wordt altijd naar je postcode gevraagd als je energieprijzen gaat vergelijken. Zo wordt automatisch de juiste gasregio gebruikt in de berekening. Nederland kent geen stroomregio’s.

Energieprijzen voor elektriciteit: de opbouw

Bij elektriciteit kun je kiezen voor een elektriciteitsmeter met enkel telwerk of dubbel telwerk. In dat laatste geval kun je kiezen voor voordeliger energieprijzen ’s nachts en in het weekeinde. Bij dit dubbel tarief betaal je in de dalperiode minder, maar in de piekperiode iets meer. Hoeveel dat is, verschilt per energieleverancier.

Overdag wordt er veel energie gebruikt en ’s nachts en in het weekend minder. Dat is voor een energiecentrale lastig. Het dal-tarief moet zorgen voor meer energieverbruik in de dalperiodes. Daarom krijg je lagere energieprijzen dan op de piekmomenten. Je vaatwasser, wasmachine of wasdroger kan zo in het weekend en ’s nachts goedkoper draaien.
Piek- en daltarief bestaat niet bij gas, alleen bij elektriciteit.

Waarop kun je bij energieprijzen besparen?

De energieprijzen worden voor ongeveer de helft bepaald door de leveringskosten. Je kunt besparen op de kosten van levering door een lager energieverbruik en door over te stappen op een andere energieleverancier. De andere helft van de energieprijzen bestaat uit belastingen en netwerkkosten. Daarop kun je niet besparen door te wisselen van energieleverancier.
Verbruik je minder energie, dan betaal je ook minder energiebelasting en minder BTW. Zo gaat je energierekening fors omlaag.

Hoe komen energieprijzen tot stand?

Energie wordt dagelijks verhandeld op de energiebeurs. Daar komen de energieprijzen tot stand. De energieprijzen worden bepaald door onder andere schaarste, de hoogte van de olieprijzen en de weersituatie. Energieprijzen zijn ook afhankelijk van de lange-termijnverwachting. Elke energieleverancier bepaalt zo zelf zijn energieprijzen.

Controle op energieprijzen

De energieprijzen worden namens de overheid gecontroleerd door de Energiekamer van de ACM.
De NMa let onder andere op de hoogte van de energieprijzen die netbeheerders en leveranciers berekenen. Ze geeft vergunningen uit aan nieuwe energieleveranciers en controleert de netbeheerders.

Vaste en variabele energieprijzen

Energieprijzen schommelen. Vroeger werden die schommelingen altijd periodiek doorberekend in de energieprijzen die de klant betaalt. Sinds een paar jaar bestaan er naast deze variabele energieprijzen ook vaste energieprijzen. Vergelijk het met een hypotheek. Daarbij kun je het rentetarief vastzetten voor een bepaalde periode. Ook energieprijzen voor elektriciteit en gas kun je vastzetten. Dat geeft zekerheid.

Energieprijzen kun je vastzetten voor 1, 2, 3 en 5 jaar. De prijzen voor de levering van energie veranderen niet tijdens de looptijd van het contract. Bij variabele energieprijzen wordt vaak twee keer per jaar een aanpassing gedaan in de energieprijzen.

De ontwikkeling van de energieprijzen

De energieprijzen zijn de afgelopen 10 jaar met 5% per jaar gestegen. De snelle groei van de BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India en China) zorgen voor een grotere vraag naar energie en een stijging van de energieprijzen. Ook onrust in olierijke gebieden als het Midden-Oosten zorgen vaak voor stijging van de energieprijzen. De gasprijs is gekoppeld aan de olieprijs. Energiecentrales in Nederland gebruiken veel gas om elektriciteit te maken. Daardoor heeft de olieprijs direct invloed op de prijs voor elektriciteit.
De verwachting is dat de komende jaren de energieprijzen per jaar met gemiddeld 5% blijven stijgen.

Energieprijzen vergelijken

Energie vergelijken kun je op prijs, groen, zekerheid en vrijheid. Hier vind je alle energieleveranciers en aanbiedingen op een rij. Kies je voor de laagste prijs? Het groenste product? Voor de meeste zekerheid of juist vrijheid?

Het beste energiecontract voor jou vind je in de Kijk & Vergelijk energie.

Start energie vergelijken

Meer informatie energie vergelijken

energienota
energiebelasting
overstappen energieleverancier